Actueel

Resultaten over reisbereidheid kankerpatiënten

14 december 2023

Het merendeel van de kankerpatiënten is bereid om tot een uur te reizen voor een oncologische behandeling. Dat blijkt uit een NVMO-onderzoek onder 4337 kankerpatiënten in 65 ziekenhuizen.

De resultaten van het onderzoek zijn vandaag gepubliceerd in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde. ‘De uitkomsten zijn van belang in gesprekken over concentratie en spreiding van oncologische zorg’, zegt NVMO-voorzitter Machteld Wymenga. Deze gesprekken worden nu gevoerd in het kader van het Integraal Zorgakkoord (IZA) dat in 2022 is afgesproken. Het doel van het IZA is om de zorg voor de toekomst goed, toegankelijk en betaalbaar te houden. Het streven van het IZA is meer concentratie en spreiding in de oncologie. Voor een deel van de kankerpatiënten zal dit betekenen dat zij voor hun zorg langer zullen moeten gaan reizen.

Reisbereidheid voor behandeling en controle

Patiënten met een (bel)afspraak op de polikliniek Medische oncologie werden op 13 en 14 maart 2023 gevraagd een vragenlijst in te vullen over reisbereidheid en eventuele reisproblemen. De medisch-oncologische zorg betreft vaak intensieve en langdurige behandeltrajecten met bijvoorbeeld chemotherapie. Voor hun huidige behandeling was 31 procent van de patiënten bereid maximaal 30 minuten voor een enkele reis te reizen, 42 procent tussen de 30 en 60 minuten en 20 procent was bereid om meer dan 60 minuten te reizen. Voor controlebezoeken was de reisbereidheid geringer. Verder was 15 procent van de deelnemende patiënten bereid maximaal 30 minuten te reizen naar een ziekenhuis met meer ervaring in hun type kanker, 38 procent tussen de 30-60 minuten en 44 procent meer dan 60 minuten. Ten tijde van het onderzoek reisde 72 procent van de patiënten minder dan 30 minuten voor hun controle of behandeling.

Invloed van leeftijd

Belangrijke kenmerken van mensen zoals leeftijd, opleidingsniveau en gezondheidstoestand beïnvloedden de reisbereidheid. Patiënten jonger dan 40 jaar, hoger opgeleiden, patiënten met een beter fysiek functioneren en patiënten met een zeldzame vorm van kanker rapporteerden een grotere reisbereidheid. De reisbereidheid was het laagst onder patiënten van 75 jaar of ouder; van hen was 39 procent bereid meer dan 1 uur te reizen, versus 47 procent in de patiëntengroep tussen de 40 en 74 jaar.

Reisproblemen

Ongeveer 70 procent van alle patiënten ervoer geen reisproblemen, terwijl 22,5 procent soms en 7,5 procent vaak tot altijd problemen ervoer. De genoemde reisproblemen waren onder andere: zich een last voor anderen voelen (44 procent), te ziek of te moe zijn om te reizen (25 procent) en reiskosten (20 procent). Reisproblemen werden vooral ervaren door patiënten met bijkomende gezondheidsproblemen (comorbiditeit) of een verminderd fysiek functioneren.

De uitvoering van het IZA moet samengaan met het bieden van oplossingen voor deze reisproblemen om daarmee alle mensen met kanker gelijkwaardige toegang tot oncologische zorg te bieden, benadrukken de NVMO en de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK). De NVMO deed het onderzoek in samenwerking met de NFK en het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL).

Tekort aan vinblastine

14 november 2023

Op dit moment is er een wereldwijd tekort aan vinblastine. Ook in Nederlandse ziekenhuizen is de beschikbaarheid van vinblastine zeer beperkt. Er gelden daarom per direct vinblastine sparende maatregelen.

De commissie Acute Tekorten Geneesmiddelen (cieATG) – waar in dit geval het Landelijk Coördinatiecentrum Geneesmiddelen, de Nederlandse Vereniging voor Hematologie, de Nederlandse Vereniging van Ziekenhuisapothekers, de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde en de NVMO vertegenwoordigd zijn – hebben deze alert opgesteld. Het behandeladvies vindt u hieronder.

behandeladvies

Daniël Lionarons ontvangt PDMA 2023

10 november 2023

De NVMO heeft de Pieter De Mulder Award 2023 uitgereikt aan arts-onderzoeker dr. Daniël Lionarons (Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis).

De winnaar ontving de prijs vandaag tijdens de 29e Oncologiedagen in Congrescentrum Papendal van jurylid prof. dr. Carla van Herpen (Radboudumc). De jury – die verder bestond uit prof. dr. Jourik Gietema (UMC Groningen) en prof. dr. Gabe Sonke (AVL) – was unaniem in haar besluit om Lionarons te bekronen.

foto: Christiane Bahr
ZichtBahr Fotografie

Fibroblasten in beeld brengen

De winnaar kan met het aan de award verbonden bedrag van 15.000 euro starten met een onderzoeksstage in het lab van prof. dr. Johann de Bono van het Royal Marsden-ziekenhuis in Londen. Hij wil daar subpopulaties van fibroblasten die antitumor-immuniteit onderdrukken in beeld brengen

De juryleden prijzen zijn ‘mooie cv en zijn prachtige voorstel voor een buitenlandstage’. Ook zien ze in hem ‘een toekomstig oncoloog die kliniek en onderzoek aan elkaar verbindt.’

Pieter de Mulder

De Pieter De Mulder Award is ter nagedachtenis aan prof. dr. Pieter de Mulder (1949-2007) ingesteld in de zomer van 2007 en wordt mogelijk gemaakt door Pfizer. Hij was een gedreven internist-oncoloog, een bijzonder goede onderzoeker met nationale en internationale samenwerkingsverbanden, een opleider én een leider. Ook was hij goed in mensen verbinden, oplossingen zoeken en gaf hij de mensen om zich heen energie.

NVMO-proefschriftprijzen uitgereikt

10 november 2023

Dr. Natasja de Vries en dr. Leonie Voorwerk zijn de winnaars van de oncologieproefschriftprijzen. Ze ontvingen de prijzen tijdens de Oncologiedagen in Congrescentrum Papendal.

Meer yδ T-cellen bij MSI-colorectale tumoren

Dr. Natasja de Vries ontvangt de NVMO-prijs voor haar onderzoek in het LUMC met nieuwe, geavanceerde technieken om een beter begrip van de tumor-immuunomgeving te krijgen. Ze kon in groot detail naar het immuuncelinfiltraat in colorectale tumoren met microsatelliet instabiliteit (MSI) kijken.

Hierdoor zag ze dat γδ T-cellen verhoogd aanwezig zijn in MSI-colorectale tumoren met B2M-mutatie na immuuntherapie. Dit zijn gespecialiseerde type immuuncellen die er mogelijk voor zorgen dat patiënten met MSI-colorectale tumoren toch een goede respons vertonen op immuuntherapie. Deze vondst wekte brede interesse en leidde tot een publicatie in Nature.

Effectievere immuuntherapie door betere patiëntselectie

Dr. Leonie Voorwerk heeft de proefschriftprijs gekregen voor haar onderzoek dat aantoonde dat immuuntherapie met checkpointremmers actief is in een selecte groep borstkankerpatiënten, met name bij patiënten met gemetastaseerde triple-negatieve borstkanker. Dit onderzocht ze in het Antoni van Leeuwenhoek.

Verder kwam uit haar resultaten naar voren dat een kortdurende voorbehandeling met chemotherapie voor meer immunogene effecten zorgde, wat mogelijk leidt tot een verbeterde respons op immuuntherapie. Eosinofielen bleken hier een essentiële schakel in te zijn. Ze denkt dat de effectiviteit van immuuntherapie verder kan worden verbeterd door een betere selectie van patiënten en gericht onderzoek naar rationele combinaties.

Proefschriftprijzen

Beide prijswinnaars hielden tijdens de 29e Oncologiedagen een korte voordracht over hun bekroonde onderzoek. Ook ontvangen ze ieder een NVMO-certificaat en een geldprijs van 1.000 euro.

Vergoeding olaparib teruggetrokken

26 oktober 2023

Per 1 oktober is de vergoeding van olaparib als onderhoudsbehandeling na platinumbevattende chemotherapie voor volwassen patiënten met een gemetastaseerd pancreascarcinoom en kiembaan BRCA1 en 2-mutaties teruggetrokken.

Deze wijziging staat los van de onlangs aangepaste PASKWIL-criteria. Een toelichting vindt u hieronder.

toelichting

Schrijf u in voor de Post-ESMO

26 oktober 2023

U kunt zich nog aanmelden voor de Post-ESMO die op woensdag 15 november 2023 plaatsvindt in de Prodentfabriek in Amersfoort. Deelnemers kunnen het NVMO-symposium ook online volgen.

Verschillende experts zullen de highlights van het ESMO Congress 2023 belichten, onder wie dr. Bianca Mostert (Erasmus MC), dr. Tonneke Beijers (Maastricht UMC+) en dr. Hilde Jalving (UMC Groningen). Zij gaan het hebben over upper GI, lower GI en (o)varia. Naast de lezingen zijn er interactieve sessies en plenaire discussies om een en ander te duiden voor de Nederlandse situatie en spreekkamer.

registreren meer informatie

Herbeoordeling oncologische middelen

20 oktober 2023

De cieBOM is begonnen met de herbeoordeling van adviezen met een voorlopig positief advies.

In nummer 8 van tijdschrift Medische Oncologie zijn de eerste drie herbeoordelingen gepubliceerd: één voorlopig positief advies wordt definitief positief, één voorlopig positief advies wordt voorlopig positief voor een iets beperktere indicatie en één voorlopig positief advies wordt negatief.

Onderstaande Q&A dient ter verduidelijking en bevat vragen zoals: waarom worden oncologische middelen beoordeeld? Hoe wordt dit gedaan en wat is de rol van de cieBOM?

naar q&a

Programma Oncologiedagen bekend

9 oktober 2023

De 29e Oncologiedagen op 9 en 10 november 2023 in Arnhem hebben weer een gevarieerd programma voor de dagelijkse praktijk.

Zoals gebruikelijk zijn er sessies van de verschillende tumortypen om up-to-date te blijven. Ook zal een interactieve sessie plaatsvinden, wordt er onderzoek van eigen bodem gepresenteerd en kunnen de jonge collega's weer wedijveren om de Proefschriftprijs en de Pieter De Mulder Award.

inschrijven programma

Meld u aan voor Nascholing Targeted Therapy

28 september 2023

De NVMO organiseert op vrijdag 6 oktober 2023 de 17e editie van de Nascholing Targeted Therapy in Mariënhof in Amersfoort.

Tijdens deze nascholing zullen onder anderen longarts dr. Lizza Hendriks (Maastricht UMC+), trial statisticus dr. Rob Kessels (UMC Utrecht) en nucleair geneeskundige dr. Walter Noordzij (UMC Groningen) aan het woord komen. Zij gaan vertellen over de wedergeboorte van tyrosinekinaseremmers, gerandomiseerde fase I-trials en radionuclidenbehandeling.

inschrijven programma

Eerste resultaten flashmob-onderzoek

25 september 2023

De eerste resultaten van het flashmob-onderzoek naar de reisbereidheid van kankerpatiënten zijn binnen. Er volgen nog een aantal analyses over de hele groep. Daarna gaat de onderzoeksgroep verder met de data per ziekenhuis.

Ruim 4.500 patiënten uit 65 ziekenhuizen namen deel. Als uw ziekenhuis meegedaan heeft, krijgt u uw gegevens samen met de gegevens van de hele groep ongeveer binnen zes weken teruggekoppeld.